Necdet Yücel büyük olasılıkla yıllar sonra “bir dağıtım çıkardım, hayatım değişti” demeyecektir. Belki ÇoMaK ekibinden gençler Necdet hocadan biraz daha farklı, biraz daha heyecanla anımsayacaklardır. Peki bizler 2010 sonbaharında ÇoMaK ile başlayıp 2011 baharında yeni dağıtım ile taçlanan süreci nasıl değerlendireceğiz ileride? Türkiye özgür yazılım camiası açısından bir dönüm noktası mı olacak, yoksa ilgisiz bir dip not mu?

Linux Kullanıcıları Derneği ile İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından düzenlenen ve Pardus’un ana destekçilerinden biri olduğu Özgür Yazılım ve Linux Günleri 1-2 Nisan 2011 tarihlerinde Bilgi Üniversitesi Santral Yerleşkesi’nde gerçekleştirildi. Etkinliğin en fazla merak ve ilgi uyandıran oturumu ise, kuşkusuz, Necdet Yücel’in çağrısı ile programa eklenen “Pardus’tan bir Topluluk Dağıtımı Çıkartıyoruz” konulu tartışma oturumu idi. 45 dk’lık programlanan süresine karşın, o da zar ve zor sona erdirilmesi sayesinde, 3 saat süren oturum sonucunda, bugün Necdet Yücel’in özetinden de anlaşılacağı üzere, bir yeni dağıtım oluşturma kararı çıktı.

İlk olarak Necdet hoca ile paylaştığım, sonrasında camia@pardus e-posta listesinde açıkladığım görüş ve hususları kısmen tartışma oturumunda da dile getirdim. Kayıtlara geçmesi açısından burada bir kez daha yinelemek istiyorum:

PArdus projesi ve TÜBİTAK BİLGEM olarak yeni dağıtımı destekliyoruz, çünkü:

• “Pardus temelli dağıtım” sıfatının bir kavram olmaktan çıkmasını ve bir gerçekliğe bürünmesini istiyoruz,
• Pardus temelinde şekillenen, ancak TÜBİTAK BİLGEM’in hedef ve yöntemleri ile uyumlu olmayan çalışmaların (TÜBİTAK BİLGEM ekibine ek işgücü getirmeden) sürdürülebilirliğinin sağlanmasına önem veriyoruz,
• Pardus ile ilgili herşeyin TÜBİTAK BİLGEM merkezli düşünülmesi gereğinin fiiliyatta da ortadan kalkması gerektiğini düşünüyoruz,
• Türkiye özgür yazılım camiasının gelişmesine bir nebze de olsa katkısı
  olacağına inanıyoruz.

Bu noktalardan hareketle, TÜBİTAK BİLGEM olarak yeni dağıtıma şu yollarla destek ve katkı vereceğiz:

• Yeni dağıtımın geliştirilmesi aşamasında, gerek duyulması durumunda, teknik danışmanlık sağlanması.
• Yeni dağıtımın geliştirilmesi aşamasında, gerek duyulması durumunda, ayni destek (donanım, bağlantı vb) sağlanması.
• TÜBİTAK BİLGEM bünyesinde görevli Pardus geliştiricilerinin yeni dağıtım kapsamındaki paketlere ve diğer işlere katkı vermek istemesi durumunda kişisel bazda ve toplam olarak en fazla %10 işgücünün camia geliştirme amaçlı kullanımına izin verilmesi.
• Yeni dağıtımın Pardus Marka Politikası‘na uygun olarak TÜBİTAK marka ve diğer fikri mülkiyet ini kullanabilmesi için gerekli izinlerin verilmesi.

Bu desteğin gerçekleşebilmesi için yeni dağıtımın belli bir tüzel kişiliğe sahip olması gereği açık. Önerimiz LKD’nin -aynen Linux Foundation örneğinde olduğu gibi- yeni dağıtımın vekilharçlığını (stewardship) ve aynı zamanda hamiliğini üstlenmesi. Bu şekilde söz konusu destek bir protokol yolu ile resmileştirilir ve TÜBİTAK BİLGEM’in gerek duyacağı resmi formalite tamamlanmış olur.

Pardus projesi ve TÜBİTAK BİLGEM olarak önümüzdeki günlerde yeni dağıtım tartışmalarını yakından izleyeceğiz ve vaat aşamasındaki desteklerimizi gerçeğe dönüştürmeye gayret göstereceğiz. Yeni dağıtım memleketimize hayırlı olsun…

Biraz da kişisel değerlendirme: Bir camia dağıtımını, kişisel olarak, hep destekledim ve destekleyeceğim. Bu dağıtımın ayakta durabilmesi ve sürekliliğini sağlaması, doğaldır ki, camianın işi. Ancak camiaya bu konuda yardımcı olabilmek için Pardus projesi ve TÜBİTAK’ın, kontrol ve yönetme çabasına girmeden, destekleyici ve kolaylaştırıcı rolü üstlenmesinin gereğine inandım. Doğru şekilde yapılması şartı ile dikey pazar ve kullanıcı kitlelerine hitap edecek türev seçki ve dağıtımların Pardus projesi dışında yapılanmasına her zaman taraftar oldum. Eski zamanlarda “markalarından arındırılmış Pardus”un bir meta-dağıtım olarak camia tarafından kotarılmasını birebir sohbetlerde pek çok özgür yazılımcı ve kanaat önderi ile konuştuğumu anımsıyorum. En son da “Tümüyle özgür Pardus”un bir camia dağıtımı olacak şekilde çatallanması yönünde -pek de rağbet görmeyen- bir önerim olmuştu.

Özgür yazılımda iki tür çatallama var: Teknik nedenlere dayanan ve sosyal nedenlere dayanan. Teknik çatallamalar da, yazılımları insanlar geliştirdiği için, eninde sonunda sosyal sonuçlar; ama onların ana hareket noktaları iki dalın farklı teknik hedef ve süreçler izleme seçimi. Sosyal çatallamalarda ise iki (grup) geliştiricinin artık hedef ve süreçler konusunda ortak noktaları kalmaması çatallamayı zorunlu kılıyor. Benim algım yeni dağıtımın esasen bir teknik çatallama olması, ve benim temennim iki dağıtımın camia(lar)ının ana hedeflerde birlikte çalışmaya devam etmeleri yönünde. Zaten, tartışma oturumunda da değinildiği üzere, bu kararlılık yok ise -küresel çapta daha yaygın kullanılan ve güçlü camialara sahip dağıtımlar yerine- Pardus’tan çatallanmanın da çok manası yok.

Camiaya inanan ve Türkiye özgür yazılım camiasının gücüne güvenen bir birey olarak yeni dağıtımı büyük bir heyecanla bekliyorum. Başta Necdet hoca, tüm yeni dağıtım camiasına kolaylıklar diliyorum. Haydi psmilla!